Kültür ve Sanat kategorisi
Bir yazımda değinmiş- tim, bazı romanlar vardır, yazarının önüne geçmiştir, diye; bu eserler öyle ünlen- miştir ki, örneğin sokakta herhangi birine: “Don Ki- şot”, hangi yazarındır diye sorsanız, size bir çırpıda “Cervantes” diyemez. Ya da meşhur Faust, Ütopya, İlahi Komedya, gibi kitap- ların yazarlarını da söyleye- meyebilir. Çünkü bu eserler gerçekten yıllar içinde yazarının önüne geçmiştir.
Benim için, şiir yazan biriyle, kitap okuyup, edebiyatla hasbıhal olanlar arasında ince bir çizgi vardır. Kitap okuyanlara, hele edebiyatla özel olarak ilgilenenlere tabi ki, saygım sonsuzdur. Bu içi boş, vıcık vıcık acı, güvensizlik ve korku üreten bir toplumda bir insanın sürekli kitap okuyarak kendini yenileyerek yaşadığı dünyaya karşı güçlü kılması, ancak insanda saygı uyandırır.
İspanyol şair ve tiyatro yazarı Federico Garcia Lorca 5 Haziran 1898 ‘de Granada’nın Vega ovasında bulunan Fuente Vaqueros kasabasında doğdu.
İçe kapanık bir çocukluk dönemi geçirmesine rağmen, aile yaşam renkliydi. Dedesi tam bir Victor Hugo hayranıydı. Amcalarından biri müzisyendi. Bir diğeri şair. Yaşadığı ortam ve aile onun çalışmalarına yansımıştır. Onun yaşamı organik türden bir yaşamdı. İspanyol Halk balladı, dadısından duyduğu bu şarkılarla büyümüştü. Ve Çingene öyküleri dinlerdi. Kişiliği onların özgürlükçü doğasından da bir şeyler kaparak biçimlenmişti.
10 Şubat 1898 Almanya’nın Agusburg kentinde doğdu. Asıl adı; Eugen Bertold Friedrich Brecht. Alman şairi, oyun, roman, hikaye yazarı ve yönetmen. 20. yüzyılın en etkili sanatçısı.
İçinde yaşadığı, algılayıp yorumlamaya çalıştığı dönem, Augsburg Kaiser Wilhelm dönemiydi. Özellikle, sanayinin hızla geliştiği bir burjuva kentinin tam ortasında, her şeyi önce anlamaya ve tanımaya çalışan bir sanatçı. Bir kağıt fabrikasında babası müdürdü. Evet, kent soylu bir yaşamın içinden, zengin bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gözlerini açtı.
Dünyanın en önemli şairlerinden biri olan TKP üyesi ve yöneticisi komünist şair Nazım Hikmet, Türkiye'nin Aleksandr Puşkin'idir!
Sürgüne yazgılı her iki şairin şiirlerine, yaşamak zorunda kaldıkları sürgün yaşamlarının, içinde bulundukları toplumsal koşulların yansıdığı görülür.
Dönemin baskıcı ortamına ve yönetimine karşı, sanatın özgürlüğü konusunda düşüncesini eserlerinde ustaca yansıtan Puşkin, bir şiirinde,
Her halkın vazgeçemeyeceği değerleri vardı. Hele o halk yüz yıllardır kimi halkların zorba, barbar egemenlerince sömürülüp katlediliyorsa, onların değerleri namuslarıdır, onurlarıdır artık. Cigerxwin de Kürt halkı için öyledir; o yazar, o şair, o sinemacıdır. Öyle ki, halkı için kavgayı ve kültür sanatı yüreğinde bir kardelen gibi büyütmüş daha ismini aktaramadığımız tüm değerlerin, hiç kuşkusuz her evde bir külliyesi olmak zorundadır. Günlük dille ne halk, ne de özgürlük mücadelesi verilir. Bilimsel, entellektüel bir altyapı için araştırma ve donanım şarttır. Bunu da dışarıdan birileri değil, Halkların kendi birikimiyle yetiştirdiği genç kuşaklar yapmak zorundadır.
Biz onu gür bıyıkları, basbariton sesi, Dadaloğlu’ndan, Karacaoğlan’dan, Ruhi Su’dan söylediği türkülerle tanıdık. Bir onu grev çadırlarında, yürüyüş kollarında, işçi sınıfının bir eri olarak, her eylemde emekçilere omuz veren bir yoldaş olarak tanıdık. Sazına dokunduğu sezenesinin çıkardığı kuş sesleriyle tanıdık. Onu biz Ozan Heval olarak tanıdık.
3 HAZİRAN 1963
KAZANMAK İSTİYORSAK EĞER BU HAZİRANI, HAZİRANDA ÖLENLER İÇİN, DÜNYAYA İBRET OLSUN DİYE, 24 HAZİRAN’I DA KUŞATMALIYIZ. BİZLER ONUN İÇİN VARIZ ÇÜNKÜ... BUNDAN BÖYLE İÇİMİZE KORKU SALMAK İSTEYENLER KORKMALI BİZDEN!
Sanat, insanlığın tarihsel gelişiminin her evresinde özellikle de toplumsal hareket ve dönüşümlerle birlikte önemli bir etki alanı olarak karşımıza çıkar. Sanat, toplumları dönüştürmek için yeterli midir? Sanatsız insan ya da insansız sanat mümkün mü ? Tüm bu sorulara cevap vermek şöyle dursun, ilk önce sanatın tarifini yapmakla yazıyı geliştirmeye çalışalım.
Şu anda anlatacaklarım yaşamda çok az rastlanan olaylardandır. Yani yetenek, ya da insan yeteneğinin boyutları nedir, sorusuna cevap aramak? Bilimsel olarak yetenek konusunda şunlar ifade edilebilir: Bir insan bir konuda yetenekli ise, yetenekli olduğu dalda yüzde elli avantajlıdır. Diğer bir kişiyse ancak o yüzde elliyi eğitim yoluyla elde edebilir. Ancak bu durum yine bir süreç gerektirir. Örneğin Roman’lar müzik konusunda yeteneklidir ama hiç keman çalmamış bir çocuğa kemanı ve yayı uzatıp, “Hadi şimdi çal!” diyemezsiniz. Çocuğun önce keman çalan birini yakından görmesi, izlemesi, en azında müzik sesine aşina olması gerekir. Demek burada yine bir sürece ihtiyaç var. Ancak ondan sonra o çocuktan keman çalmasını isteyebilirsiniz. Matematik de, resim de öyledir. Yani yine eğitim söz konusudur.